Ăn chay đã và đang trở thành một xu hướng ăn uống lành mạnh được nhiều người yêu thích. Đồ ăn chay được chế biến từ các loại rau củ quả, trái cây, nấm, các loại đậu dễ ăn và hấp dẫn. Do đó mở nhà hàng, quán ăn chay là ý tưởng kinh doanh hot hiện nay. Cùng tìm hiểu những đặc trưng hương vị, nguyên liệu chế biến và top các đồ ăn chay được yêu thích nhất hiện này để xây dựng thực đơn chay cho nhà hàng của bạn.
I. Những hương vị đặc trưng của đồ chay
Tất cả đồ ăn chay được chế biến từ các nguyên liệu chủ yếu như: nấm, rau củ quả, các loại hạt,… và nói không với các thực phẩm làm từ cá, thịt, hải sản hoặc các sản phẩm thu được từ quá trình giết mổ động vật. Những món ăn chay mang đậm hương vị từ tự nhiên có thể tạo được ấn tượng mạnh với những ai đã từng nếm thử những món ăn được chế biến theo phong cách thuần chay.
Ăn chay đang được hưởng ứng rất nhiều ở hầu hết nhiều quốc gia trên thế giới và trong đó có Việt Nam. Đa phần những người theo chủ nghĩa ăn chay luôn có tâm trạng thoải mái, tâm thanh tịnh và có những quan niệm sống rất tích cực. Việt Nam được chia thành ba vùng miền đặc trưng: Bắc, Trung và Nam. Mỗi vùng miền trên đất nước Việt Nam đều mang lại những hương vị chay đặc trưng và độc đáo.
1.1. Hương vị đồ ăn chay của miền Bắc
Đối với những nơi thuộc khu vực Bắc Bộ, các món ăn đa phần sẽ được trú trọng bởi những loại gia vị khác nhau tạo nên một nét độc đáo riêng không dễ bị hoà lẫn vào đâu. Đa phần những món ăn chay ở miền Bắc luôn mang lại sự hài hoà, tinh tế và không quá cay như các món chay ở miền Trung hay vị ngọt ở miền Nam Bộ. Bất cứ khi nào bạn có dịp ra Bắc, rất dễ dàng để bắt gặp những quán ăn phục vụ ẩm thực chay ở trung tâm thủ đô hay những địa điểm như Phú Thọ, Ninh Bình, Thanh Hoá,…
1.2. Hương vị đồ ăn chay của miền Trung
Miền Trung được xem là một vùng eo của tổ quốc Việt Nam luôn phải hứng chịu nhiều thiên tai, lũ lụt hàng năm. Chính vì điều đó mà người dân miền Trung cực kỳ coi trọng những sản vật tự nhiên của quê hương.
Ẩm thực chay ở miền Trung luôn mang lại một nét độc đáo riêng, vừa mang đậm nét truyền thống từng vùng miền vừa thể hiện được phong cách hiện đại trong từng món ăn giúp cho các thực khách khi thưởng thức những món ăn chay sẽ cảm nhận được những hương vi đặc sắc nhất và độc lạ.
Văn hoá ăn chay tại miền Trung luôn mang đến sự hài hoà, pha trộn giữa các bản sắc văn hoá của những món ăn cung đình tôn lên sự nhã nhặn, thanh tao và hơi hướng phong cách đường phố. Khi nhắc đến ẩm thực chay của miền Trung chúng ta không thể không nhắc đến ẩm thực chay đến từ các nhà hàng hay quán ăn xứ Huế. Đây được xem là một trong những cái nôi về ẩm thực chay ở Việt Nam.
1.3. Hương vị đồ ăn chay của miền Nam
Con người Việt Nam luôn cởi mở, chân thành và hiếu khách của miền Nam đã đi vào trong từng món ăn chay. Tuy không có truyền thống lâu đời như ở miền Bắc và miền Trung nhưng những đồ ăn chay của miền Nam đều rất phong phú và đa dạng. Mỗi khi nhắc đến miền Nam người ta thường nghĩ ngay đến ẩm thực chay Cần Thơ – được xem là gốc thu nhỏ của cả khu vực. Vì thế mà hầu hết các quán ăn và nhà hàng chay tại đây phục vụ chủ yếu cho người Nam Bộ.
Bên cạnh đó. hương vị đồ ăn chay của miền Nam còn được tiếp thu từ nền văn hoá của các dân tộc khác như Khơme, Chăm và pha trộn một chút người Trung Hoa. Do đó mà đa phần các món ăn chay đều có hương vị và màu sắc riêng. Với sự kết hợp mang đậm nét truyền thống giữa các vùng miền và một số quốc gia lân cận đã mang lại cho nền ẩm thực chay Nam Bộ nét độc đáo và thu hút hàng nghìn lượt khách đến từ mọi nơi.
II. Các nguyên liệu phổ biến trong đồ ăn chay
Để chế biến ra những món ăn chay đẹp mắt và ngon miệng MISA CukCuk xin giới thiệu đến các bạn những nguyên liệu phổ biến nhất để làm ra chúng:
2.1. Đậu phụ
Đây được xem là nguyên liệu phổ biến và trung tâm của hầu hết mọi đồ ăn chay, đặc biệt là ẩm thực chay châu Á. Bạn có thể biến tấu đậu phụ như xào, nhồi rau củ, nướng, ướp,… để mang lại những món ăn có hương bị độc đáo lạ miệng.
2.2. Các loại hạt
- Hạt điều
Hạt điều là một trong những đồ ăn vặt luôn có trong các lễ tết, tuy nhiên nó lại là nguyên liệu chay vô cùng bổ dưỡng đặc biệt là những người ăn chay trường.
Bên cạnh đó việc sử dụng hạt điều để trộn chung với salad và là một nguyên liệu tuyệt vời trong các món bánh ngọt chay. Trong quá trình ngâm hạt điều trong một vài tiếng, sau đó có thể xay nhuyễn ra thành dạng bột lỏng, rất hữu ích để thay thế cho phô mai trong các chiếc bánh. Hạt điều chứa rất nhiều protein vì thế mà loại nguyên liệu này có thể thay thế phô mai trong các công thức nấu ăn.
- Hạt vừng đen
Trong vừng đen có chứa nhiều dưỡng chất như protein (chất đạm), lipit (chất béo), gluxit (chất đường bột), Kcalo nhiệt lượng, canxi, photpho, sắt và các vitamin như B1, B2,… dễ hấp thụ.
Vừng đen thường được lấy dầu (dầu mè đen) hoặc được cho vào các món salad, nướng, chiên, rán đồ ăn chay để gia tăng hương vị thơm ngon.
- Hạt đỗ đen, đậu tây, đâu lăng
Đây là những loại hạt chứa ít chất béo, cung cấp nhiều protein và chất xơ, tốt cho sức khỏe nên thường được sử dụng chế biến các món ăn chay.
2.3. Sữa chay
Có một số loại sữa chay như sữa óc chó, đậu nành,… là nguyên liệu chay rất hữu dụng được bảo quản trong chiếc tủ lạnh của bạn.
Đây là một nguyên liệu rất phổ biến trong các bữa ăn sáng hoặc ăn kèm chung với bánh mì. Mặc khác, sữa chay được rất nhiều người dùng làm nguyên liệu trong các món ăn, làm bánh, ăn cùng một số ngũ cốc, đôi khi có thể được sử dụng trong các món kho chay. Những đồ ăn chay làm từ sữa chay không bao giờ giới hạn.
2.4. Các loại rau xanh
Rau lá xanh dù không chứa nhiều protein bằng các loại hạt nhưng protein có trong rau xanh cũng chứa một phần đáng kể.
Bên cạnh đó, rau xanh còn chứa nhiều chất xơ và chất chống oxy hóa có lợi cho tim mạch. Ví dụ như súp lơ là thực phẩm rất dễ kiếm, giá rẻ và cực kì tốt cho sức khoẻ như trị được một số bệnh táo bón, tăng cường các hoạt động của xương, tim,… Nguyên liệu này dễ chế biến thành những đồ ăn chay như: súp xào, salad súp lơ, thành phần cho nồi lẩu nấm,…
2.5. Nấm
Nấm là một nguyên liệu chế biến đồ ăn chay khá phổ biến, chứa nhiều khoáng chất và vitamin, đồng, kali, magiê, kẽm cùng một số vitamin B như folate có lợi cho sức khỏe. Các món chay ngon từ nấm không chỉ là món ăn mà còn là “thuốc quý” giúp tăng cường sức đề kháng của cơ thể.
Một số loại nấm ngon thường được sử dụng chế biến đồ ăn chay:
- Nấm hương
- Nấm linh chi
- Nấm rơm
- Nấm mèo
- Nấm kim châm
- Nấm mỡ
- …
III. Danh sách các đồ ăn chay phổ biến hiện nay
Hiện nay có rất nhiều đồ ăn chay vừa mang lại chế độ dinh dưỡng cao vừa trang trí rất bắt mắt đôi khi các thực khách còn nhầm lẫn món chay thành món mặn vì độ tương đồng giữa chúng rất cao. Dưới đây là một số món ăn chay được chế biến rất đơn giản nhưng lại khiến chúng ta cảm thấy ấn tượng trong lần đầu thử qua chúng.
3.1. Canh rong biển hạt sen
Canh rong biển hạt sen được xem là một gợi ý khá thú vị. Để làm món canh rong biển này bao gồm các nguyên liệu sau:
- 10g rong biển
- 100g hạt sen
- 100g nấm rơm
- 1 củ gừng nhỏ
- Những loại gia vị đi kèm: nước tương, muối, tiêu và bột ngọt.
Cách chế biến:
- Ngâm rong biển cho nở rồi vớt ra để ráo nước. Nấm rơm rửa sạch và cắt đôi chúng. Gừng các bạn hãy bóc lớp vỏ sau đó rửa sạch với nước và đập dập chúng ra.
- Đun sôi ½ lít nước trên bếp, tiếp theo cho hạt sen và gừng vào đun lửa nhỏ trong khoảng 5 phút và sau đó cho nấm rơm vào, cuối cùng là thêm nước tương, bột ngọt, muối và điều chỉnh gia vị cho vừa miệng rồi tắt bếp.
3.2. Canh chua chay
Canh chua là một món ăn chay rất dễ làm và hầu hết menu nhà hàng, quán ăn chay không thể thiếu món này.
Nguyên liệu và cách chế biến rất đơn giản. Bạn chỉ cần chuẩn bị cà chua, đậu hũ non, me chua, dứa, đậu bắp, hành lá, ớt, giá, nấm rơm, rau mùi là đã có ngay một bát canh chay mang đậm hương vị của vùng Nam Bộ. Cách chế biến rất nhanh gọn và đơn giản, nguyên liệu dễ tìm, bát canh chua thanh mát trong một mùa hè oi bức là một lựa chọn không thể bỏ qua.
Cách nấu:
- Đậu hủ non rửa sạch, trụng qua nước sôi và cắt đôi. Đậu bắp rửa sạch, thái vát.
- Cà chua thái dọc cả quả và cắt thành 8 miếng kích cỡ vừa ăn. Dứa cắt sạch, thái lát mỏng. Nấm rơm rửa sạch, thái nhỏ. Hành lá, rau thơm nhặt sạch rửa qua nước rồi thái nhuyễn.
- Nấu nước sôi, cho me vào đến khi me mềm vớt ra, tiếp đến cho đậu hũ non, nấm rơm, đậu bắp, cà chua và giá vào. Nêm nếm gia vị cho vừa ăn, sau cùng khi các nguyên liệu đã chín đều thì bạn rắc hành lá, rau thơm và ớt vào để tăng thêm hương vị cho món ăn.
3.3. Đậu hủ xào rau củ
Đậu hủ xào rau củ là món ăn chay mang lại hương vị rất hấp dẫn đặc biệt rất thích hợp cho những bữa cơm gia đình,… Nguyên liệu chính bao gồm:
- 2 miếng đậu hủ
- 1 củ sen nhỏ
- 1 củ cà rốt
- 1 củ cải
- 50g nấm hương (có thể thay thế nấm rơm)
- Gia vị: 3 muỗng muối, 3 muỗng xì dầu, 5 tép tỏi đập dập, 2 muống hạt tiêu, 2 muống nước màu đường.
Cách nấu:
- Đậu hủ bạn rửa sạch, cắt thành miếng vuông cho vừa ăn sau đó chiên giòn 4 mặt của đậu hũ.
- Củ sen gọt vỏ, cắt thành miếng rồi ngâm trong bát nước giấm pha loãng hoặc dùng nước cốt chanh để sen không bị thâm.
- Cà rốt và củ cải sẽ được làm sạch vỏ và thái chúng theo dạng khúc.
- Nấm sau khi được rửa sạch sẽ ngâm chúng trong một tô nước trong khoảng thời gian từ 10-15 phút để nấm nở ra hoàn toàn rồi rửa lại với nước nhằm loại bỏ hoàn toàn các loại chất dơ còn sót lại.
- Sau đó cho đậu hủ, củ sen, cà rốt, củ cải, nấm và gia vị vào chảo xào khoảng 1 phút cho đến khi nguyên liệu chín đều.
3.4. Giá xào đậu hũ
Trong giá chứa rất nhiều khoáng chất và các loại vitamin. Chế biến món giá xào đậu hũ là một cách bổ sung chất dinh dưỡng rất tốt cho sức khỏe. Giá mua về bạn nhặt bỏ rễ giá, rửa sạch nhiều lần với nước rồi vớt ra cho ráo. Hành lá và rau mùi sẽ được rửa sạch qua nước sau đó cắt nhỏ chúng ra.
Tiếp đến chiên vàng đậu hũ cho đến khi chín đều hai mặt. Chảo sẽ được đun nóng trước sau đó đỏ dầu ăn vào và tiến hành phi thơm hành, tiếp đến cho đậu vào đảo qua lại và nêm gia vị như nước mắm, hạt nêm và muối và nếm lại xem chúng đã vừa ăn hay chưa.
Sau khi đậu hủ đã gia vị thì cho giá vào xào lửa lớn, nhanh tay đảo đều cho khoảng 4-5 phút rồi tắt bếp. Cuối cùng rắc hành lá, rau mùi, tiêu xay lên trên món ăn và múc ra đĩa rồi thưởng thức.
3.5. Đậu hũ xào sả ớt
Một món ăn chay khác không kém phần hấp dẫn đó chính là đậu hũ kho sả ớt. Đậu hũ non mềm, chiên vàng đều rồi kho gia vị cho đậm đà với sả, vị ớt cay nồng góp phần mang đến một hương vị cuốn hút và nâng tầm vị giác cho người thưởng thức. Màu vàng đậm, đỏ tươi đẹp mắt của sả, ớt sẽ khiến cho món ăn thêm phần kích thích đầu lưỡi của bạn.
Cách nấu:
- Sau khi rửa đậu hũ, bạn cắt thành những miếng nhỏ cho vừa ăn, đem chiên ngập dầu trên chảo nóng.
- Xả sẽ được bóc vỏ và rửa qua nước sau đó băm nhỏ chúng ra.
- Ớt sừng cắt bỏ hạt, thái nhuyễn sau đó phi thơm cùng với sả, ớt trong nồi.
- Sau đó đổ hậu hũ đã chiên vào đảo đều và kho cho đến khi chín mềm. Cuối cùng thêm gia vị như xì dầu, muối, đường, bột ngọt, hạt nêm và một chút nước để nước kho sệt lại, vị đậm đà hơn.
Về việc xây dựng, thiết kế một menu đồ ăn chay thì nên là đồ ăn chay “Thuần Việt”. Menu của nhà hàng càng đơn giản, dân dã càng tốt. Menu chỉ cần thể hiện rõ được các món ăn cũng như mức giá đi kèm. Không cần quá sang trọng cầu kỳ, mà chỉ cần đơn giản, tinh tế. Họa tiết hoa sen sẽ là một gợi ý khá hay khi đưa vào menu.
Tên món ăn thường sẽ đi kèm chữ chay, hoặc tên nguyên liệu chay làm nên món. Để thực khách khi gọi món, sau khi ăn không hiểu lầm đó là món mặn. Ví dụ: Chả giò chay, nem cua bể chay, Giò nấm chay…
Xem thêm: Chia sẻ kinh nghiệm mở nhà hàng ăn chay từ A -> Z cho người mới khởi nghiệp
V. Tham khảo đồ ăn chay ở một số nhà hàng, quán chay ngon và nổi tiếng
5.1. List nhà hàng chay ngon ở Hà Nội
| Buffet chay Hương Thiền |
|
| Chay Vị Lai |
|
| Nhà hàng cơm chay Nàng Tấm |
|
| Ưu Đàm chay |
|
| Buffet chay Veggie |
|
| Cơm chay An Phúc | Địa chỉ: 31 Đ. Bờ Sông Sét, Thịnh Liệt, Hoàng Mai, Hà Nội
Giờ mở cửa: 07:30–17:30 |
| An Lạc – Buffet Chay |
|
| Sadhu – Ẩm Thực Chay |
|
| Nhà Hàng Buffet Chay Tịnh Thực Quán |
|
| Veggie Castle |
|
| Cơm chay Hà Thành |
|
| Tịnh Thư Quán |
|
| Thiên trà đạo – Artisan tea & Vegan food |
|
| Peace Vegan – Buffet chay và đồ uống |
|
| Loving Hut Thế Giới Chay |
|
| Buffet Lẩu Chay Liên Hương Vegan |
|
| Tâm An Lạc |
|
5.2. List nhà hàng chay ngon ở Hồ Chí Minh
| Nhà hàng chay Phương Mai |
|
| Nhà hàng chay – Chùa Vĩnh Nghiêm |
|
| Nhà hàng Chay Sen |
|
| Chay Garden Vegetarian Restaurant & Coffee |
|
| Nhà hàng Chay Bếp xanh An Duyên |
|
| Nhà Hàng Hoan Hỷ Chay |
|
| Nhà Hàng Thuần Chay Loving Hut Hoa Đăng |
|
| Nhà Hàng Chay MỘC NHIÊN – Trường Sa |
|
| Ẩm thực Chay – Vườn Chay |
|
| Nhà hàng Chay Giác Ngộ |
|
VI. Tạm kết
Đồ ăn chay không những mang lại cho bản thân chúng ta cảm thấy an tịnh, tâm hướng thiện, thanh thản. Ẩm thực chay ngày nay không còn là những món ăn đơn thuần mà là một nét văn hoá đặc sắc đối với người Việt Nam. Tìm đến thực phẩm chay và đời sống sinh hoạt Phật giáo sẽ mang lại sự tĩnh tâm mà bất kì đâu bạn không thể tìm thấy được.
Đừng quên đăng ký nhận tin từ MISA CukCuk để không bỏ lỡ những kiến thức kinh doanh, tin thị trường ngành F&B bổ ích!
